عسل طبیعی و بهبود زخم
استفاده از عسل طبیعی براي بهبود بيماري‌ها از قرن‌ها پيش مورد استفاده بوده است. در سال‌هاي اخير اين ماده زرين غني و فوق‌العاده معجزه‌آسا كه محصول فعاليت زنبورهاي عسل است در درمان زخم‌ها نيز مورد استفاده قرار مي‌گيرد. از عسل طبیعی در درمان زخم‌هاي پوستي، عفوني و زخم‌هاي گوارشي استفاده مي‌شود.
درمان زخم‌ها، كنترل عفونت و تقويت سيستم ايمني از دستاوردهاي مصرف عسل مي‌باشد. اين ماده طبيعي مي‌تواند به عنوان پانسمان و جايگزين مناسبي براي سيلور سولفاديازين كه در درمان سوختگي‌ها و زخم‌هاي سطحي به كار مي‌رود، باشد. همچنين مصرف خوراكي عسل نيز باعث از بين بردن عفونت‌ها و زخم‌هاي داخلي بدن مي‌شود.
عسل طبیعی و مواد مغذی آن
عسل طبیعی يك تركيب غذايي است كه از شهد گل‌ها و توسط زنبور عسل ساخته مي‌شود. عسل طبيعي نيمه شفاف بوده و هر چه پررنگ‌تر باشد بهتر است. اين محصول طبيعت در تابستان و پائيز به عمل مي‌آيد. به عبارت ديگر در اين موقع از سال از ساير مواقع تازه‌تر است.
شهد گل‌ها با آنزيم مخصوصي كه در بزاق دهان زنبور وجود دارد تركيب شده و طي يك فرايند شيميايي تبديل به عسل مي‌گردد. بعد از ذخيره عسل در كندو، زنبورها با بال زدن‌هاي خود كار تهويه را انجام مي‌دهند. که موجب مي‌شوند رطوبت بيش از اندازه آن از بين رفته و آماده مصرف مي‌گردد.
تركيبات عسل طبیعی شامل ۴۰-۲۷% گلوكز، ۴۷-۳۷% فروكتوز، ۲-۳/.% ساكاروز، ۱۱-۷% مالتوز، ۲۰-۱۲% آب همراه با اسيدهاي آمينه، B6،C آنزيم‌ها و مينرال‌ها مي‌باشد. همچنين حاوي ويتامين‌هاي تيامين، نياسين، ريبوفلاوين، اسيد پانتوتنيك، كلسيم، مس، آهن، منيزيم، فسفر، پتاسيم، سديم و روي است و PHآن بين ۳/۲-۴/۵ مي‌باشد و به دليل همين خاصيت اسيدي، داراي خاصيت ضد ميكروب نيز مي‌باشد.
تحقيقات زيادي در كشورهاي دنيا به منظور تاثيرات درماني عسل انجام شده است. به عنوان مثال محققين در كشور هند دريافتند هنگامي‌كه عسل به زخم ماليده مي‌شود، به ميكروب‌ها و قارچ‌ها اجازه رشد در زخم را نمي‌دهد. به دليل آن‌كه حاوي گلوكز و فروكتوز است و اين دو ماده داراي خاصيت جذب آب و مايعات به خود مي‌باشد.
اين ارگانيسم‌ها در محيط مرطوب بهتر رشد مي‌كنند. همچنين عسل طبيعي داراي آنزيمي به نام گلوكز اكسيداز است. و هنگامي كه با آب مخلوط مي‌شود پراكسيد هيدروژن توليد مي‌كند.
و اين ماده به نوعي يك ضدعفوني‌كننده قوي محسوب مي‌شود. از طرف ديگر عسل داراي ماده‌اي به نام فلاوانويد است كه نقش آنتي‌باكتريال و ضد استافيلوكوك دارد. (نویسنده: فاطمه کلروزی، مجله دانشكده پرستاري ارتش جمهوري اسلامي ايران شماره مسلسل ۱۷، بهار۱۳۸۸، شماره ۱، سال نهم )
پانسمان با عسل
استفاده از عسل در پانسمان زخم‌ها باعث از بین رفتن بوی بد زخم می‌شود. همچنین هنگام تعویض پانسمان، به زخم نمی‌چسبد. و درد کمتری برای بیمار ایجاد می‌کند. برای پانسمان سوختگی‌های درجه یک تا درجه سه می‌توان از ترکیب عسل و روغن زیتون کهنه به نسبت مساوی با هم استفاده کرد.
برای پانسمان زخم بستر، عسل و پودر برگ گیاه گزنه را به نسبت مساوی با هم مخلوط کرده و بعد از شست‌شوی خوب ناحیه زخم بستر، این ترکیب را به ناحیه مورد نظر پانسمان کنید.
برای پانسمان زخم‌های دیابتیک، عسل و نمک را به نسبت ۳ به ۱ با هم مخلوط کنید. پس از شست‌وشوی خوب زخم دیابتی از این ترکیب در ناحیه زخم موردنظر استفاده کنید.
برای پانسمان زخم ناشی از زالودرمانی یا زخمی که در آن خونریزی ادامه‌دار است. برای قطع خونریزی، عسل و زردچوبه را با هم مخلوط کرده و روی ناحیه موردنظر پانسمان کنید.
برای پانسمان زخمی که مزمن است و ترمیم زخم به کندی صورت می‌گیرد. تا حدی که ناحیه زخم حالت چاله‌مانند به خود گرفته برای ترمیم آن، عسل + کندر + خون سیاوشان + انزروت را به نسبت مساوی مخلوط کرده و در ناحیه زخم موردنظر پرکنید. سپس پانسمان را انجام دهید.
برای درمان زخم معده یا زخم اثنی‌عشر، صبح ناشتا و هر شب موقع خواب یک قاشق غذاخوری عسل موم‌دار را به مدت ۹دقیقه در دهان نگه دارید. بدون آنکه قطره‌ای از عسل یا آب دهان را قورت داده باشید. سپس مانند آدامس آن را در دهان بجوید عسل را قورت داده و موم را دور بیندازید.
چگونه عسل در درمان زخم‌ها مؤثر است؟
زمانی که عسل با رطوبت بدن تماس پیدا می‌کند. آنزیم گلوکز اکسیداز که توسط زنبورها در عسل ایجاد شده است به آرامی آزاد شده و پراکسید هیدروژن ضدعفونی کننده به میزان زیادی آزاد می‌شود و می‌تواند در حدی که به خود بافت آسیب نرساند، باکتری‌ها را نابود کند.
در ادامه با جذب مایعات و مواد مقوی به منطقه آسیب دیده باعث رشد سلولی و جلوگیری از خشک شدن زخم می‌شود. عسل باعث حضور یک لایه از مایع بین بافت‌ها و بانداژ می‌شود. در هنگام نیاز نیز، بدون درد جابه‌جا شود و سلول‌های جدید پاره نشود. به همین جهت در برخی بیمارستان‌های دنیا برای درمان زخم بستر از ترکیبات آن استفاده می‌شود.
ناگفته نماند که عسل طبیعی این خواص را داشته و عسلی که توسط زنبور تولید نشده است که اصطلاحا به آن عسل تقلبی گفته می‌شود، خاصیتی برای ترمیم زخم ندارد. برای مثال بیش از ۹۰ درصد عسل‌های تک نفره موجود در بازار که در هتل‌ها و رستوران‌ها برای صبحانه سرو می‌شود، از همین نوع عسل تقلبی است. قیمت پایین آن‌ها باعث می‌شود تا از این نوع عسل استفاده گردد و هیچ تاثیری بر روی درمان زخم ندارد.
ضماد عسل طبیعی یا مخلوط عسل طبیعی و مواد توصیه شده با خواصی که برای آن‌ها ذکر شد قادرند درمان یا التیام زخم‌های کوچک را موجب شوند. مالیدن عسل طبیعی خالص یا ضمادهایی مرکب از دو قسمت عسل طبیعی و یک قسمت آرد گندم یا دو قسمت عسل طبیعی و یک قسمت روغن ماهی در التیام انواع زخم‌ها، سوختگی‌ها و تبخال مؤثر است.
در این موارد نیز خواص ضدباکتریایی و ضدویروسی و خواص غذایی عسل طبیعی و مکمل ضماد است. همچنین نیز فشار اسمزی عسل طبیعی باعث التیام زخم‌ها می‌شود. برای التیام زخم‌ها و سوختگی‌ها، ابتدا باید موضع زخم یا سوختگی را با آب صابون تمیز کرد. سپس عسل طبیعی یا یکی از ضمادهای عسل طبیعی را به صورت لایه‌ای نازک روی زخم یا سوختگی مالید و آن را با نوار گاز سترون ( استریل) پانسمان کرد و عمل مذکور را روزی یک‌بار تا بهبود کامل زخم یا سوختگی ادامه داد.
ابتدا زخم‌ها را خوب تمیز و ضدعفونی کنید. سپس روی آن را عسل طبیعی بمالید. سپس روی آن با گاز استریل پوشانده شود. بیمار باید از مرطوب نمودن جای زخم دوری کند زخم با همین حالت تا سه روز می‌ماند. هم چنین باید بسیار مراقب بود که عسل، مصنوعی و قلابی نباشد.
عسل طبیعی و درمان سوختگی
عسل طبیعی به علت دارا بودن ساختار رزینی(صمغی) در درمان سوختگی و اگزما بسیار مفید است. چون با مالیدن آن به محل سوختگی مانع رسیدن هوا به پوست شده و از شدت درد می‌کاهد و از تاول زدن آن ممانعت به عمل می‌آورد و در نتیجه محل سوختگی سریع‌تر بهبود یافته و درمان می‌شود.
مرهمی از مقدار مساوی عسل طبیعی و وازلین درست شود. موضع سوختگی، روز و شب با این مرهم ماساژ داده شود. درمان تا ایجاد پوست جدید ادامه دارد. سپس خواهید دید که اثر سوختگی از بین رفته است درست مثل اینکه اصلاً سوختگی در کار نبوده است.
همچنین از مخلوط نمودن یک عدد تخم‌مرغ خام با یک قاشق غذاخوری عسل طبیعی و گذاشتن آن روی محل سوختگی، می‌توان استفاده نمود.
مرهمی از مخلوط روغن زیتون به اندازه‌ی یک قاشق غذاخوری، یک قاشق غذاخوری عسل طبیعی و زرده یک عدد تخم مرغ؛ تهیه شود. به سرعت روی محل سوختگی گذاشته شود. ان‌شاءالله بدون تغییر پوست، بهبود حاصل خواهد شد.
برای اینکه پوست طراوت خود را داشته باشد. محل سوختگی را که با مرهم فوق بهبود یافت را با روغن کرچک آغشته نمایید. همچنین روغن کرچک جای سوختگی را طبیعی جلوه خواهد داد. درست مثل اینکه اصلاً سوخته نشده است.
زخم‌های ناشی از سوختگی
– عسل خالص و طبیعی را روی زخم‌ها بمالید. با آب ولرم شسته و این عمل را در روز دو تا سه مرتبه انجام دهید. التیام زخم به وسیله‌ی عسل طبیعی فاقد جای زخم مانده روی پوست است.
– مخلوطی از عسل طبیعی و لعاب به و به‌دانه را روی زخم مالیده و چندین نوبت انجام دهید.
– موم خالی را با روغن تخم کتان مخلوط کرده و روی زخم ها استعمال کنید. هم چنین به طریق مساوی از کره، روغن کتان، موم عسل طبیعی و عسل طبیعی ضماد بسیار مؤثری می‌توان تهیه کرده و زخم‌های کهنه را التیام بخشید.
درمان جراحت‌های چرکین و عفونی
بی‌توجهی به جراحت و زخم، موجب توسعه یافتن آن و تشکیل کانون چرکین و تجمع میکروبی می‌گردد. درچنین شرایطی زخم عفونی‌شده، درمان آن دشوار می‌گردد. برای درمان قطعی این گونه ناراحتی‌ها توصیه می‌شود: اولاً ناحیه‌ی زخم و جراحت را تمیز و ضدعفونی کنید. سپس با مخلوطی از عسل طبیعی و روغن کبدماهی چرب نمایید. و با یک پارچه (تنظیف) به صورت ضماد درآورده روی زخم ببندند. این شیوه‌ی درمانی را تکرار کنند تا درمان کامل حاصل شود.
بیماری‌های تاولی پوست
مقداری شوید (شبت) را بجوشانید. پس از صاف کردن، یک فنجان از عصاره‌ی آن را با نصف فنجان عسل طبیعی مخلوط کنید. هر روز صبح و شب در محل تاول بمالید تا عارضه برطرف شود.
توجه: علی‌رغم خاصیت ضدعفونی عسل طبیعی و قدرت عسل طبیعی در از بین بردن عوامل عفونت‌زا، هرگز در معالجه‌ی زخم‌ها، بریدگی‌ها و سوختگی‌های عمیق، نباید به مالیدن عسل طبیعی یا معجون‌هایی از عسل طبیعی روی موضع اکتفا شود.
زیرا عسل طبیعی فقط قادراست یک ضد عفونی سطحی انجام دهد. حال آنکه در زخم‌ها و بریدگی‌های عمیق و سوختگی‌های جدی، قطعاً عوامل عفونی وارد عمق پوست و در نتیجه وارد خون شوند، به تمام نقاط بدن می‌رسند.
حال اگر دستگاه ایمنی‌دهنده‌ی بدن یا گویچه‌های سفید خون قادر به مبارزه با عوامل عفونت‌زای وارد شده به خون نباشند، قطعاً عفونت گسترش می‌یابد که بیشترین حدّت آن در موضع زخم، بریدگی یا سوختگی خواهد بود. چنان‌چه در نهایت توسط گویچه‌های سفید خون یا معالجه توسط آنتی‌بیوتیک سرکوب نشوند. ممکن است عفونتی جدی در خون تشکیل شود. اعضای داخلی دیگری نیز عفونی شوند.
لذا در موارد عمقی زخم‌ها، بریدگی‌ها و سوختگی‌های جدی، بیمار باید توسط پزشک معاینه شود و یک روش مناسب درمان و استعمال داروهای مناسب توسط وی تجویز شود. گاه نیاز به مصرف دارو به قدری فوری و جدی است که پزشک حتی صلاح نمی‌بیند کپسول‌ها، قرص‌ها یا شربت‌های خوراکی آنتی‌بیوتیک و غیره تجویز کند و لذا آمپول این داروها را تجویز می‌کند تا با واردشدن سریع دارو به داخل خون، مبارزه‌ی سریع و مؤثر بر علیه عوامل عفونت‌زا شروع شود.